فضای نزول قرآن کریم

thesis
abstract

فهم درست معنا و مراد قرآن کریم، به امور بسیاری وابسته است. یکی از آنها آشنایی با فضای نزول قرآن؛ اعم از فضای عام قرآن و یا فضای خاص سوره های آن است. به سان هر سخن بشری که مقتضای حال خود را دارد و در شرایط و فضای ویژه ای ایراد شده، آیات و سور قرآن نیز در فضای خاصی نازل شده است. به واقع فضای نزول قرینه پیوست? غیر لفظی آیات و سور است که در فرآیند معنایابی و مرادشناسی هرگز نبایدش از نظر دور داشت. دستیابی به دورنمایی از فضای نزول سوره ای از قرآن، در مجموع، با مددیاری عناصری چون مضمون و نصوص قرآنی، نشانه ها و روایات مکی و مدنی، روایات ترتیب نزول، روایات اسباب نزول و گزارهای تاریخی، امکان پذیر است. بسیاری از عناصر سازنده فضای نزول، از گزند آسیب های جعل و تحریف مصون نمانده اند. از این رو، باید با دیدی نقادانه بدان ها نگریسته؛ به محک نقد متن، صحیح را از سقیم بازشناخت و گاه با روایات دیگر کاستی ها و آسیب های آن را جبران کرد. برای بسیاری از سوره ها به ویژه سور مدنی فضاهای خاصی می توان به دست آورد؛ اما برای بسیاری دیگر از سوره ها به ویژه سور مکی، فراهم آوردن فضاهای نزول خاص بس دشوار است. به همین سبب برای این گونه سوره ها، ناگزیر باید به همان فضای کلی سوره های مکی یا مدنی، بسنده کرد. سخن پایانی: به لحاظ حجمی و گستره پژوهش موضوع فضای نزول، بر آنچه در این پژوهش آمده است، به حتم می توان افزود؛ اما فروتنانه باید گفت گمان نمی رود در فضاشناسی سور، بتوان راهی تازه تر یافت. از ا ین رو، آنچه به حضور علاقه مندان پژوهش در این زمینه، پیش نهاده می شود، این است که این گرامیان، گامی فرا پیش نهند و فضای خاص هر یک از سوره ها را به ترتیب، دست کم در سور مدنی، به دست دهند. روشن است که کار بعدی، آشکار کردن فضای خاص مقاطع و آیات سوره های تدریجی النزول خواهد بود؛ البته چندان که میسور باشد.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

مفهوم ربا در فضای نزول قرآن کریم

«ربا» یکی از مهم ترین و کلیدی ترین مفاهیم اقتصادی در شبه جزیره عربستان است که در قرآن کریم نیز مورد اشارت قرار گرفته است. اگرچه به دلیل انذارها و توبیخ های الهی، پژوهش ها و تحقیق های بسیاری از سده نخست تاکنون بر روی این پدیده اقتصادی انجام گرفته است اما مطالعه این مفهوم در عصر کنونی به منظور دستیابی به نظام اقتصادی اسلام از اهمیت بیشتری برخوردار شده است. این نوشتار نیز به نوبه خود در تلاش برای ...

نگاهی به چگونگی نزول سوره‌های قرآن کریم

در روایات، کیفیت نزول سوره‌های قرآن به سه روش نزول تدریجی و پیاپی سوره، نزول تدریجی و پراکنده آیات سوره و نزول دفعی سوره گزارش شده است. به‌رغم اینکه همه مفسران به نزول دفعی برخی از سوره‌های قرآن اشاره کرده‌اند، ولی بعضی از مفسران ضمن پذیرش این مطلب تأکید دارند که کیفیت نزول بسیاری از آیات در سوره‌ها به‌صورت پراکنده و متناسب با شرایط و مقتضیات خاصی بوده است و سپس به دستور پیامبر یا اجتهاد صحابه ...

full text

نزول دفعی قرآن کریم

نزول قرآن در ماه رمضان، حاکی از آغاز نزول تدریجی آن بوده و پیامبر (صلی الله علیه وآله و سلّم) در بیست و هفتم رجب ـ بدون اینکه بر ایشان وحی قرآنی نازل شده باشدـ مبعوث شده اند و سپس مدتی بعد در ماه رمضان، قرآن نازل شده است. به علاوه پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) قبل از نزول قرآن، از محتوای کلی وحی باخبر بودند، اما نه به علت وجود نزول دفعی قرآن، بلکه بدان دلیل که به ایشان علمی لدنّی ـ اعم از قر...

تفسیر قرآن کریم بر اساس ترتیب نزول

تفسیر براساس ترتیب نزول یکی از انواع طرحهای تفسیری است که روش تفسیری مفسر در آن پیاده می شود و خود به دو نوع تفسیر براساس ترتیب نزول آیات و تفسیر براساس ترتیب نزول سوره ها تقسیم شده که نوع اخیر نسبت به نوع دیگر از نقایض کمتر و فواید کاربردی بیشتری برخوردار است. امکان دستیابی به ترتیب نزول، ضرورت، اهمیت و جواز شرعی آن، مسائل مهمّی است که نگارنده درصدد پاسخ بدان برآمده و در نهایت با توجه به فواید ...

full text

روش دروزه در تعیین ترتیب نزول سوره های قرآن کریم

تاریخ‌گذاری سوره‌های قرآن، دانشی است که پیرامون تعیین دقیق یا تقریبی تاریخ و ترتیب نزول این واحدهای وحیانی بحث می‌کند. محمد عزّه دروزه در «تفسیر الحدیث» با توجه به روش تفسیری و صبغه تاریخی خود، بیش‌ترین تلاش را در این مورد با استفاده از آیات قرآن، فهرست‌های ترتیب نزول و منابع روایی انجام داده است. او با اعتقاد به اصول و مبانی خاص خود که از باورهایش در زمینه علوم قرآنی و مباحث تاریخی به ...

full text

نقش پیامبر (ص) در اسباب نزول آیات قرآن کریم

اسباب نزول از دانش‏هاى علوم قرآنى است که درباره زمینه‏ها و مقتضیات نزول آیات و سوره‏هاى قرآن بر رسول خدا بحث مى‏کند. به طور طبیعی وظیفه نقل اسباب نزول بر عهده صحابیانی بوده که شاهد نزول و ابلاغ وحی توسط پیامبر بوده‌اند. اینکه رسول خدا ص در بیان اسباب نزول چه جایگاهی دارد سؤالی است که تاکنون به آن پرداخته نشده و مقاله حاضر به روش تحلیل و توصیف در صدد پاسخ به آن است. نتیجه بررسی نشان می‌دهد که در...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

سایر - دانشکده علوم حدیث

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023